W 9. edycji Nagrody Literackiej Miasta Gdańska Europejski Poeta Wolności jury zdecydowało się nominować 6 spośród 22 zgłoszonych poetek i poetów. Przekłady finałowych tomów ukażą się pod koniec 2025 roku i zasilą liczącą dziś już 57 tomów serię wydawniczą Europejski Poeta Wolności – Nominacje. Wiosną 2026 roku poznamy zwycięzców aktualnej edycji konkursu – poza poetą lub poetką tradycyjnie nagrodzeni zostaną również autor lub autorka przekładu zwycięskiego tomu.
Decyzją jury Nagrody Europejski Poeta Wolności w finale aktualnej edycji konkursu znaleźli się: Amina Elmi (jęz. duński) w przekładzie Bogusławy Sochańskiej, Nora Iuga (jęz. rumuński) w przekładzie Enormiego Stationisa, Laima Kreivytė (jęz. litewski) w przekładzie Dominiki Jagiełki, Luigi Nacci (jęz. włoski) w przekładzie Joanny Ganobis, Roger Robinson (jęz. angielski) w przekładzie Bartosza Wójcika i Alicia Elsbeth Stallings (jęz. angielski) w przekładzie Janusza Solarza. Jury obradowało w składzie: Anna Czekanowicz, Krzysztof Czyżewski (przewodniczący), Andrzej Jagodziński (niegłosujący sekretarz jury), Cezary Łasiczka, Stanisław Rosiek, Anda Rottenberg, Michał Rusinek, Beata Stasińska, Olga Tokarczuk.
„W tej edycji jury wybierało spośród bardzo zróżnicowanych propozycji”, mówi Barbara Sroka, p.o. dyrektora Instytutu Kultury Miejskiej, organizatora nagrody. „Wśród poetów i poetek zgłoszonych do konkursu znaleźli się zarówno dojrzali twórcy docenieni w swoich rodzimych krajach, jak również autorzy reprezentujący młode pokolenie i otwierający przed poezją nowy zakres tematów”, dodaje Sroka.
Jury doceniło językowy kunszt nominowanych oraz głębię refleksji, jakimi poszerzają oni nasze rozumienie współczesnego świata. Dwoje spośród finalistów – Amina Elmi i Roger Robinson – to twórcy, którzy dorastali poza granicami krajów urodzenia, jednak ich doświadczenia migracji i wielokulturowości różnią się znacznie i przekładają na odmienne idiomy poetyckie. Silnym kobiecym głosem jest wyrazista i zadziorna poezja litewskiej autorki, kuratorki i artystki Laimy Kreivytė. Włoski poeta-wagabunda Luigi Nacci w swoich zabarwionych ironią poetyckich wędrówkach buduje odwołania do europejskiej kultury. Osobista twórczość rumuńskiej poetki Nory Iugi poszukuje i porusza wrażliwe nuty. Kunsztowna poezja Alicii Elsbeth Stallings czaruje niezwykłym językowym zmysłem i treściowym bogactwem.
„Cieszymy się, że w tej edycji nagrody pojawiają się tomy odwołujące się do doświadczeń dotąd nieopisanych – a przez to tym bardziej poruszające i potrzebne”, mówi Stanisław Rosiek. „Poezja nominowanych twórców jest mocno osadzona we współczesności, porusza problemy, przed którymi staje dzisiaj świat i które my sami dostrzegamy w naszym życiu. Unika przy tym publicystycznych tonów, gotowych rozwiązań, pozostaje autentyczna i odważna w podejmowaniu społecznych i osobistych eksploracji – w świadczeniu sobą”, dodaje juror.
Przypominamy, że w cyklu 2024-2026 czekaliśmy na propozycje skoncentrowane wokół twórczości żyjących poetów i poetek tworzących w językach angielskim, duńskim oraz farerskim, greckim, litewskim, rumuńskim i włoskim. W obrębie każdego z zaproponowanych języków uzyskaliśmy przynajmniej jedno zgłoszenie, w finale zaś znalazła się poezja tworzona w językach angielskim, duńskim, włoskim, litewskim i rumuńskim. Co istotne, zgłoszenia do nagrody oparte są o języki, w jakich tworzą poeci i poetki, nie zaś o przynależność narodową autorów.
Nagrodzony poeta lub poetka otrzyma statuetkę i nagrodę finansową w wysokości 100 tys. zł, a tłumacz lub tłumaczka wyróżnionego tomu – statuetkę i nagrodę finansową w wysokości 20 tys. zł. Wręczenie nagrody towarzyszyć będzie Festiwalowi Europejski Poeta Wolności, którego kolejna edycja odbędzie się wiosną 2026 w Gdańsku. Tomy wszystkich nominowanych twórców ukażą się pod koniec 2025 roku w serii wydawniczej Europejskiego Poety Wolności.
Fundatorem Nagrody Europejski Poeta Wolności jest Miasto Gdańsk. Organizatorem nagrody jest Instytut Kultury Miejskiej.
Zdjęcia: Bartosz Bańka / IKM
–
