Lidija Dimkovska

Lidija Dimkovska, Macedonia. Przekład: Danuta Cirlić-Straszyńska

pH neutralna wobec życia i śmierci

Wiersze zawarte w tomie pH neutralna wobec życia i śmierci – podobnie jak w sześciu innych książkach poetyckich Dimkovskiej – pełne są bogato rozgałęzionych asocjacji, ostrych ripost, bezlitosnych tatuaży i parodystycznych parafraz. To poezja niezależna, odważna, skłonna do autodestrukcyjnej refleksji, pełna niezwykłych, zaskakujących skojarzeń i metafor. Dimkovska w pełni korzysta tu z wolności tworzenia własnego poetyckiego świata, którego nowoczesność godzi z macedońską tradycją kulturową i religijną. „Odkopuje” to, co jest w nich żywe i co żywe jest w poezji. Wyzwolona z banalności, poszukuje sensu, nie stroniąc od ironii. Aktualnym zagadnieniom naszych czasów potrafi nadać odpowiednią formę poetycką. Śmiało porusza problemy ciała i cielesności, niezależna od konwencji społecznych i poetyckich. Silna, często radykalna, pozostaje jednak wierna swojej ars poetica.

Książka dostępna na terytoria.com.pl oraz w Instytucie Kultury Miejskiej (Długi Targ 39/40, Gdańsk).

O wierszach L. Dimkovskiej na portalu Szuflada.net >>

 

Wybór wierszy

O poetce

Lidija Dimkovska

Poetka, pisarka, eseistka i tłumaczka. Urodziła się w 1971 roku w Skopje w Macedonii. Studiowała literaturoznawstwo porównawcze na Uniwersytecie w Skopje. Doktorat z literatury rumuńskiej obroniła na Uniwersytecie w Bukareszcie, gdzie była również zatrudniona w charakterze wykładowcy języka macedońskiego i literatury macedońskiej. Obecnie mieszka w Lublanie i zajmuje się tłumaczeniem literatury rumuńskiej i słoweńskiej na język macedoński. Uczestniczy w wielu międzynarodowych festiwalach literackich oraz programach rezydencyjnych.
Debiutowała z Borisem Cavkoskim w 1992 roku. Ich wspólny tomik poezji The Offspring of the East otrzymał nagrodę za najlepszy debiut poetycki.
Obszerne fragmenty tomiku pH Neutral for Life and Death zostały przetłumaczone na języki: niemiecki (Decent Girl, w 2012 r. zbiór znalazł się na liście finalistów niemieckiej nagrody literackiej Brücke Berlin), angielski (pH Neutral History, w 2013 na liście finalistów The Best Translated Book Award) oraz rumuński (Difference). W 2009 r. Dimkovska otrzymała niemiecką nagrodę poetycką Huberta Burdy, a w roku 2012 – międzynarodową nagrodę poetycką Tudora Arghezi w Rumunii.
Lidija Dimkovska jest także autorką dwóch powieści. Hidden Camera została uznana przez Związek Pisarzy Macedońskich za najlepszą książkę roku. Powieść przetłumaczono na języki: słoweński, słowacki, polski (Ukryta kamera) oraz bułgarski. A Spare Life również otrzymała nagrodę Związku Pisarzy Macedońskich jako najlepsza książka roku oraz Europejską Nagrodę Literacką 2013.

Lidija Dimkovska jest nominowana do Nagrody Europejski Poeta Wolności za tomik pH Neutralna za životot i smrtta (wyd. Blesok, Skopje) z 2009 r. Tom był podstawą wydania austriackiego, amerykańskiego, słoweńskiego i rumuńskiego.

 

fot. Bogna Kociumbas

O tłumaczce

Danuta Cirlić-Straszyńska

Tłumaczka, pisarka i dziennikarka. Pracowała m.in. w wydawnictwie Czytelnia, w Dziale Literackim Polskiego Radia, w „Literaturze na Świecie”.  Zadebiutowała w 1962 r. opartymi na jugosłowiańskich wątkach ludowych Bajkami spod pigwy, które napisała wraz z mężem Branislavem Ćirliciem. Jako tłumaczka debiutowała w 1966 r. przekładem Zagadkowego chłopca Ivana Kušana. Od tamtej pory przetłumaczyła na polski ponad 60 dzieł pisarzy z dawnej Jugosławii, często opatrując je własnymi wstępami lub posłowiami.
Z języka macedońskiego Danuta Cirlić-Straszyńska przetłumaczyła m.in. Daleko stąd, w Paskvelii Živka Činga oraz powieść Lidii Dimkovskiej Ukryta kamera.
Jej nazwisko odnajdziemy w opracowaniach zbiorowych, np. w antologiach opowiadań jugosłowiańskich, esejów serbskich, wierszy macedońskich i innych.
Za swoją twórczość otrzymała Order Sztandaru Jugosłowiańskiego ze Złotą Gwiazdą, nagrodę PEN Clubu serbskiego (1980 r.), nagrodę Stowarzyszenia Autorów ZAiKS (1984 r.), nagrodę „Literatury na Świecie” (2005 r.). Jest także laureatką nagród Stowarzyszenia Tłumaczy Macedońskich (1984 r.) i Stowarzyszenia Tłumaczy Polskich (1984 r.).

Fot. Bogusław Ujma