krzysztof_czyzewskiKrzysztof Czyżewski (Przewodniczący Jury)

Praktyk idei, eseista i animator działań międzykulturowych. Dyrektor artystyczny Europejskiej Stolicy Kultury Wrocław 2016 w latach 2012-2013. Twórca Fundacji „Pogranicze” i Ośrodka ”Pogranicze – sztuk, kultur, narodów” w Sejnach, redaktor naczelny pisma „Krasnogruda” i szef wydawnictwa Pogranicze, w którym redaguje m.in. serie „Meridian” oraz „Sąsiedzi”.

Inicjator programów dialogu międzykulturowego w Europie Środkowej, na Bałkanach, Kaukazie, Azji Środkowej i innych pograniczach świata. Ukończył filologię polską na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. W latach 1978-1983 pracował jako aktor i instruktor Stowarzyszenia Teatralnego Gardzienice. Prowadzi zainicjowaną przez siebie podczas wojen w byłej Jugosławii latającą kawiarnię literacką Café Europa, której spotkania, łączące czytania poezji z muzyką i dyskusją, odbyły się dotychczas m.in. w Sarajewie, Bukareszcie, Amsterdamie, Sztokholmie, Warszawie, Barcelonie i Nowym Jorku. Jako członek rady d/s kultury współpracował przez szereg lat z Instytutem Społeczeństwa Otwartego w Budapeszcie. Laureat stypendium dla innowatorów społecznych i członek Stowarzyszenia Ashoka. Przewodniczący kapituły Nagrody im. Ireny Sendlerowej. Laureat Medalu św. Jerzego, nagród A. Gieysztora i J. Giedroycia, nagrody Forum Ekonomicznego w Krynicy „Nowa Kultura Nowej Europy”. Obecnie tworzy Prowincję Pedagogiczną Budowniczych Mostów w Krasnogrudzie, na granicy polsko-litewskiej.

 

Pawel Huelle, fot. Joanna SierchaPaweł Huelle

fot. Joanna Siercha

Prozaik, ale chwilami również poeta, dramaturg i scenarzysta, eseista i felietonista, redaktor i wykładowca uniwersytecki.
Największy rozgłos w kraju i za granicą przyniosła mu debiutancka powieść Weiser Dawidek uhonorowana m.in. Nagrodą im. Fundacji Kościeleckich. Akcja tej książki, jak również wszystkich następnych, osadzona jest w Gdańsku, w przeszłości, teraźniejszości, a nawet – jak w przypadku Ostatniej wieczerzy –  w przyszłości. W 2008 za powieść Ostatnia wieczerza był nominowany do Nagrody Literackiej Nike. W 2001 za książkę Mercedes-Benz. Z listów do Hrabala został laureatem Paszportu Polityki.

Jako rodowity Gdańszczanin aktywnie uczestniczył w ruchu Solidarności w latach 80. Był członkiem redakcji „Głosu Wolnego”, a w czasie stanu wojennego współpracował z wydawnictwami podziemnymi.

O potrzebie tworzenia mówi: „Jeżeli ktoś ma przeświadczenie, że język sztuki zawiera ważny komunikat, choć niekoniecznie natychmiast słyszalny, jeżeli potrafi posługiwać się tym językiem i jeżeli ma taką potrzebę – to niech to robi.” („Polityka”)

 

Andrzej Jagodziński (Sekretarz Jury)

Absolwent filologii czeskiej i słowackiej, tłumacz, publicysta, redaktor. Był dziennikarzem czechosłowackiej sekcji Radia Wolna Europa, korespondentem „Gazety Wyborczej” w Pradze i Bratysławie, dyrektorem Instytutu Polskiego w Pradze i tamtejszym radcą kulturalnym Ambasady RP, dyrektorem Międzynarodowego Funduszu Wyszehradzkiego, dyrektorem Festiwalu Wyszehradzkiego, ekspertem ds. ekspansji mBanku na rynek czeski i słowacki, redaktorem „Literatury na Świecie”. W 2009 r. został laureatem Literacką Nagrodą Europy Środkowej Angelus za  2011 roku został laureatem czeskiej Nagrody  Jirzego Theinera. Obecnie pełni funkcję dyrektora Instytutu Polskiego w Bratysławie. Tłumaczył m.in. Havla, Kunderę, Skvoreckiego i Hrabala.

Na pytanie o dobry przekład odpowiada: „Dobry przekład to taki, który czytam i nie mam ochoty sięgnąć do oryginału, nic w nim nie zgrzyta.” (dwutygodnik.com)


zbigniew_mikolejkoZbigniew Mikołejko

Polski filozof religii, eseista. Kierownik Zakładu Badań nad Religią w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN w Warszawie, członek Amerykańskiej Akademii w Rzymie (1996), profesor Warszawskiej Wyższej Szkoły Humanistycznej im. Bolesława Prusa.
Opublikował ponad 800 tekstów – oprócz polskiego, w językach: angielskim, francuskim, hiszpańskim, niemieckim, portugalskim, rosyjskim, ukraińskim i włoskim.

Zastrzega sobie wolność wyboru wiary: „Ja nigdy nie mam pewności. Jak niedowiarkowie przekonują mnie do niewiary, idę w stronę wierzących. Jak wierzący – do wiary, uciekam w stronę niedowiarków. Najgorsza jest przemoc dyskursu, takiego czy innego. Niewiara też jest zresztą wiarą, ale w to, że Bóg nie istnieje, że nie jest dla nas ważny.”

Ma jasne zdanie co do źródła pragnienia twórczości w ludzkim życiu: „Świadomość, że jesteśmy skazani na śmierć, powinna kazać nam zaprząc wszystkie siły w służbę teraźniejszości, w sadzenie drzew, pisanie książek, picie kawy z kimś miłym, podziwianie krajobrazu Warmii, Umbrii czy Sandomierszczyzny, tak przeze mnie ukochanych.” („Gazeta Wyborcza”)

 

stanislaw_rosiekStanisław Rosiek

Pisarz, historyk literatury, eseista i wydawca. Urodził się w 1953 roku w Gdańsku. Pracuje w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Gdańskiego. Był członkiem redakcji Litterariów, Punktu i Pod­punktu, a także rocznika „Punkt po Punkcie”. Współredagował z Marią Janion trzy tomy z serii Transgresje (Galernicy wrażliwości 1981, Osoby 1984, Maski 1986).

Razem ze Stefanem Chwinem napisał książkę Bez autorytetu. Szkice (1981), za którą w 1983 roku otrzymali nagrodę Fundacji im. Kościelskich. W latach dziewięćdziesiątych zajmował się kultem pośmiertnym Adama Mickiewicza (Zwłoki Mickiewicza. Próba nekrografii poety 1997) oraz twórczością kilku pisarzy dwudziestowiecznych (Peiper, Schulz, Białoszewski). Jest współautorem Słownika schulzowskiego (2002) oraz cyklu pięciu podręczników do nauki języka polskiego w szkołach średnich (Między tekstami 2002–2005). W 2002 opublikował antologię Wymiary śmierci. Jesienią 2008 roku ukazała się jego książka, pt. [nienapisane], a w 2010 Władza słowa.

 

anda_rotenbergAnda Rottenberg

fot. Aleksander Pawlikowski

Historyk i krytyk sztuki, kuratorka wystaw zbiorowych i indywidualnych prezentujących polską sztukę współczesną. Współautorka scenariusza filmu fabularnego Bluszcz (reż. Hanka Włodarczyk) oraz autorka kompendium wiedzy o polskiej sztuce powojennej Sztuka w Polsce 1945-2005 (2005). Jej teksty krytyczne o sztuce ukazały się w 2009 roku pod tytułem Przeciąg. Autorka nominowanej do wielu nagród autobiografii Proszę bardzo (2009).

Sztuka, którą promuje, budzi wiele kontrowersji. Ona sama przyznaje: „Porywam się na rzeczy, które przekraczają wyobraźnię wielu osób, niemających przygotowania do odbioru sztuki współczesnej. Ciekawiły mnie i nadal ciekawią problemy poruszane przez twórców niekonwencjonalnych, wykraczających poza uznane społecznie kanony – a to zawsze najpierw budzi sprzeciw, dopiero potem się upowszechnia i wchodzi do podręczników.” („Elle”)

 

Beata Stasińska

fot. Filip Miller

Wydawczyni, redaktorka, współzałożycielka i przez lata redaktorka naczelna wydawnictwa W.A.B. Ukończyła polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim, z którym również teraz jest związana – wykłada na Podyplomowym Studium Wydawniczym UW.

O swojej pracy mówi: „Wydawca (…) zakochuje w cudzych talentach, tu nie ma miejsca na narcyzm. Jest w tej pracy rodzaj idealizmu czy nawet naiwności, dzięki którym rzeczy niemożliwe stają się możliwe. Trzeba lubić ludzi, którzy piszą, szanować ich za talent, bo to rzadki dar.” („Elle”)

Beata Stasińska została odznaczona przez rząd francuski Narodowym Orderem Kawalera Zasługi i wyróżniona odznaką Zasłużony Działacz Kultury. Tygodnik „Polityka” przyznał jej tytuł Kreatora Kultury (2002 r.), uhonorowana została również  medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis (2008 r.). Należy do Rady Programowej Kongresu Kobiet, nieformalnego ruchu społecznego Obywatele Kultury i Polskiego PEN-Clubu i Rady Funduszu Mediów.

 

olga_tokarczukOlga Tokarczuk

fot. Krzysztof Dubiel dla Instytutu Książki

Psycholog, pisarka, poetka, eseistka, autorka scenariuszy. Urodziła się w 1962 roku w Sulechowie. Ukończyła psychologię na Uniwersytecie Warszawskim, lecz poświęciła się literaturze.
Olga Tokarczuk jest laureatką wielu nagród, m.in. Nagrody Fundacji im. Kościelskich i Paszportu „Polityki” (1997 r.), Nagrody Kulturalnej Śląska (2003 r.), Nagrody Miast Partnerskich Torunia i Getyngi im. Samuela Bogumiła Lindego (2008 r.) oraz Uznamskiej Nagrody Literackiej (2012 r.). Była czterokrotnie nominowana do literackiej nagrody Nike, którą w 2008 r. otrzymała za powieść Bieguni, a w 2015 r. za Księgi Jakubowe. Za Dom dzienny, dom nocny pisarka otrzymała prestiżową nagrodę Brücke Berlin-Preis (2002 r.), powieść była także nominowana do International IMPAC Dublin Literary Award (2004 r.).

Jej powieści przetłumaczono na wiele języków, m.in. angielski, francuski, niemiecki, hiszpański, włoski, szwedzki, duński, bułgarski, serbski, chorwacki, rosyjski, czeski, ukraiński, turecki, a także chiński, japoński i hindi. Niektóre utwory doczekały się inscenizacji teatralnych (m.in. Prawiek i inne czasy dwukrotnie: w reż. Sebastiana Majewskiego i Piotra Tomaszuka, E.E. dla Teatru Telewizji w reż. Marii Zmarz-Koczanowicz) oraz adaptacji filmowych (Żurek, reż. Ryszard Brylski, Aria Diva, reż. Agnieszka Smoczyńska). W 2015 r.  odbędzie się premiera filmu w reżyserii Agnieszki Holland opartego na powieści Prowadź swój pług przez kości umarłych ze scenariuszem Olgi Tokarczuk.

Dla Tokarczuk pisarstwo jest czymś bardzo osobistym. „To by było za duże zadanie – pomagać światu. Za ambitne. Pisanie, opowiadanie, porządkuje przede wszystkim mnie samą, moje własne doświadczenie.” Rolą pisarza jest „dojrzeć w chaosie jakąś nić sensu. Być może wszelki sens nie może być czymś danym z zewnątrz, nie może być żadnym porządkiem obiektywnym, nadawanie sensu staje się wtedy jego tworzeniem. Samo postrzeganie jest już tworzeniem porządku.” (merlin.pl)

 

krzysztof_pomianDo 2016 roku członkiem Jury był oraz funkcję przewodniczącego Jury Nagrody pełnił Krzysztof Pomian.

Filozof, historyk, eseista. Urodził się w Warszawie w roku 1934. Studiował na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie następnie wykładał, doktoryzował się i habilitował. W 1966 roku usunięto go z PZPR za krytyczny wobec partii referat, a w 1968 ze stanowiska adiunkta na UW za poparcie uczestników wydarzeń marcowych. W latach 1969–1971 pracował w Zakładzie Rękopisów Biblioteki Narodowej. Od 1973 mieszka we Francji. Jest profesorem w Krajowym Ośrodku Badań Naukowych (CNRS). Autor kilkuset publikacji.

„Rzekomo wszyscy jesteśmy sobie równi. Ale nierówności biją w oczy na każdym kroku” – tak zaczyna się jego esej Krótka historia nierówności między ludźmi na przykładzie Europy.

Ważniejsze książki: Przeszłość jako przedmiot wiary. Historia i filozofia w myśli średniowiecza, Człowiek pośród rzeczy. Szkice historyczno-filozoficzne, Europa i jej narody. Jego książki i artykuły były tłumaczone na angielski, hiszpański, holenderski, japoński, niemiecki, portugalski i włoski.