Paul Celan to jeden najwybitniejszych poetów niemieckojęzycznej literatury powojennej. To także jeden z pierwszych pisarzy, który za pomocą języka poezji podjął tematykę Holocaustu. Z okazji stulecia urodzin poety zaplanowaliśmy sesję popularnonaukową, koncert duetu Mikołaj Trzaska/Robert Więckiewicz, dyskusję oraz wydanie publikacji zbiorowej na temat poezji Celana. Seminarium z prelekcjami odbędą się online 3 grudnia na kanale YouTube Instytutu Kultury Miejskiej.  

Poeta urodził się w niemieckojęzycznej, żydowskiej rodzinie w Czerniowcach, w Bukowinie na pograniczu Ukrainy i Rumunii. Celan poprzez poezję próbował oddać powojenną traumę, ale i stawić czoła rzeczywistości tworzonej na ruinach starej Europy opartej na wyparciu niewygodnych prawd.

 

– Jego poezja to słowo odsłaniające ból ofiar i ocalałych. Z perspektywy toczącego się od lat 1980. XX w. dyskursu na temat ofiar, sprawców i świadków pojmować można je jako krzyk wobec obojętności „bystander/ gapiów/ Mitläufeer”, a tym samym sprzeciw wobec traktowania świadków zbrodni i zła jako tylko nieuczestniczących obserwatorów – mówi Miłosława Borzyszkowska-Szewczyk z Instytutu Filologii Germańskiej Uniwersytetu Gdańskiego.

Podczas seminarium bliżej poznamy poetę i jego twórczość. Z prelekcją wystąpi także Jurij Andruchowycz, ukraiński poeta, prozaik, eseista i tłumacz, laureat m.in. Nagrody im. Václava Buriana oraz Nagrody Literackiej Vilenica.

– Przybliżając postać Paula Celana i jego twórczość chcemy rozważyć rdzeń jego „gorzko-serdecznej przyjaźni” i intelektualnej relacji z Günterem Grassem. Zastanowić się, czego oczekujemy od literatury w zmieniającej się dynamicznie rzeczywistości, w której coraz silniej ton nadają nacjonalistyczne tendencje i fake news – dodaje Borzyszkowska-Szewczyk.

3 grudnia, godz. 12.00 – 16.00. Sesja popularnonaukowa: Zmiennymi kluczami. Literatura a doświadczenie.

Z referatami wystąpią i do dyskusji zapraszają:

  • Marek Wilczyński, Miasta i miejsca w poezji Celana

  • Paweł Piszczatowski, „Pająk uwięziony pod szklanką”. Paul Celan w najnowszej liryce polskiej

  • Monika Gromala, Odłamki, sploty, oddźwięki. Paul Celan i polska sztuka współczesna

  • Miłosława Borzyszkowska-Szewczyk, Paul Celan i Günter Grass. Pomiędzy „gorzko-serdeczną przyjaźnią” a zaklinaniem straty

  • Sadagora, Czerniowce, Michajlowka. Z Jurijem Andruchowyczem (Iwano-Frankiwsk / Stanisławów) rozmawia Olga Brzezińska.

 

Wydarzenie na żywo dostępne będzie na kanale YouTube IKM: https://www.youtube.com/user/IKMGdansk.

Wydarzenie na Facebooku: https://www.facebook.com/events/798957980885120/.

Paul Celan (Paul Pessach Antschel, 1920-1970), urodzony w niemieckojęzycznej żydowskiej rodzinie w Czerniowcach na Bukowinie, to jeden najwybitniejszych poetów literatury powojennej. To także jeden z pierwszych pisarzy, który podjął tematykę Holocaustu. Próbował oddać powojenną traumę, ale i stawić czoła powojennej rzeczywistości ufundowanej na wyparciu niewygodnych prawd. 20 kwietnia 1970 roku Paul Celan rzucił się do Sekwany. Jego zwłoki wyłowiono 1 maja. Pochowany został na podparyskim cmentarzu w Thiais.

Wydarzenia odbywają się pod patronatem Konsula Generalnego Ukrainy w Gdańsku Łwa Zacharczyszyna.

Organizatorzy: Instytut Kultury Miejskiej, Pracownia Badań nad Narracjami Pamięci Pogranicza UG, Instytut Kaszubski, Kilogram Records.

Partnerzy: Instytut Filologii Germańskiej UG, Academia Baltica, Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej, Miasto Gdańsk, Austriackie Forum Kultury w Warszawie.