Anja Erämaja

kraj: Finlandia, język: fiński

Anja Erämaja, kraj: Finlandia. Katarzyna Szal

Anja Erämaja, Zapiski śpiewaczki

Laulajan paperit [Zapiski śpiewaczki] to debiutancki zbiór poezji fińskiej autorki Anji Erämai, jaki ukazał się w 2005 roku. Zarekomendowany do Nagrody EPW przez tłumaczkę Katarzynę Szal, uzyskał nominację w edycji 2024.

Znakiem rozpoznawczym tomu jest zabawa abstrakcyjnymi skojarzeniami znajdującymi się gdzieś na granicy absurdu. Burzą one zastałe połączenia językowe i sens tekstu, kierując go nagle w zupełnie nieoczekiwaną stronę albo kwitując wiersz zaskakującą „puentą”, która pozostawia go w permanentnym otwarciu, podobnie jak usta zdezorientowanego czytelnika. Nie jest to jednak dezorientacja budząca niepokój – raczej uszczęśliwiająca, wprawiająca w dobry nastrój. Dzięki humorowi, (auto)ironii, potocznemu językowi i przedstawianym sytuacjom z codziennego życia (piosenkarki) autorka serwuje tę abstrakcyjną mieszankę w przystępny i atrakcyjny dla odbiorcy sposób.

„Mający po dziurki w nosie lajfstajlowych poradników odbiorca wyczuje w tych pomieszanych zapiskach ożywiającego ducha protestu”, pisze recenzentka. I rzeczywiście, wiersze Anji Erämai mają w sobie moc, ponieważ wracają czytelników do życia – barwnego, nieprzewidywalnego, niedającego się skontrolować i zamknąć w najnowszych trendach czy pozowanych zdjęciach z mediów społecznościowych. Erämaja wraca nas chaosowi codziennego – prawdziwego – życia, w którym popełnia się błędy, czasami niewiele rozumie, które się nie zatrzymuje, nawet kiedy byśmy tego chcieli. Autoironia w tych wierszach polega na zdolności Erämai do dostrzegania własnego udziału w codziennej farsie.

Wybór wierszy

Anja Erämaja

Anja Erämaja (ur. 1963) – piosenkarka, poetka, autorka opowiadań, powieści, książek dla dzieci, sztuki teatralnej i libretta do spektaklu tanecznego; z wykształcenia fotografka. Jej droga do poezji wiodła przez teatr i grupy muzyczne, z którymi występowała. Dla tych ostatnich pisała też teksty piosenek. Zmęczona ich rygorystyczną formą w poezji szukała większej swobody rodem z wiersza prozatorskiego i techniki strumienia świadomości. Jako poetka zadebiutowała tomikiem Zapiski śpiewaczki [Laulajan paperit, WSOY 2005] nominowanym do nagrody gazety „Helsingin Sanomat” i wyróżnienia im. Johana Runeberga. Pochodzi z Merimasku w południowo-zachodniej Finlandii, mieszka w Helsinkach.

Katarzyna Szal

Katarzyna Szal (ur. 1979) – tłumaczka i propagatorka literatury fińskiej w Polsce. Ukończyła polonistykę na Uniwersytecie Wrocławskim. Pracę doktorską z zakresu polsko-fińskich przekładów literackich obroniła w Finlandii. Współpracuje głównie z „Twórczością”. Obecnie mieszka we Francji.