Jean Portante
Luksemburg
Jean Portante , Luksemburg. tłum. Wawrzyniec Brzozowski
Po trzęsieniu
Wiersze Jeana Portante’a powstawały w Bibliotece Babel Jorgego Luisa Borgesa, gdzie wszystkie książki z przeszłości, współczesności i przyszłości wchodzą ze sobą w dialog. Francuski poeta bierze na warsztat archetypy takie jak ogień, woda, światło czy cień i posługując się językiem o imponującej skali – od filozoficznej dyskursywności przez potoczność po szamańskie zaklęcia i prorocki słowotok – osadza je w nowych kontekstach, a także sprawdza ich wytrzymałość na lingwistyczne napięcia i przeciążenia. To poezja z jednej strony symboliczna, wizyjna i „natchniona”, lecz głównym jej paliwem jest sam język, etymologia i brzmienie słów, ich melodia, która dla poety często tożsama jest ze znaczeniem. Każde słowo rzuca cień. Opisać te cienie słowami (które też przecież rzucają cień) – oto utopijne zadanie w Po trzęsieniu. Portante, za nakazem Martina Heideggera, szuka w języku „tropu zbiegłych bogów”. Bada metafizyczne promieniowanie tła.
Jean Portante
Jean Portante (ur 1953 r. w Differdange, dokąd jego rodzice przybyli z Włoch) – poeta, prozaik, dramaturg, tłumacz. Wydał dotychczas kilkanaście zbiorów wierszy, kilka powieści i sztuk teatralnych, z których wiele przełożono łącznie na ok. 20 języków. Portante zajmuje się również tłumaczeniem literatury (przede wszystkim poezji) z kilku języków. Mieszka w Paryżu, ale pozostaje blisko związany z Luksemburgiem, gdzie jest dyrektorem artystycznym festiwalu poetyckiego Printemps des poètes, redaktorem literackim czasopisma „TRANSKRIT” oraz dziennikarzem tygodnika „Jeudi”; wykłada też w tamtejszym Institut national des langues. We Francji jest członkiem Académie Mallarmé oraz licznych jury nagród literackich (m.in. Apollinaire, Mallarmé, Max–Pol Fouchet, Yvan Goll). Wraz z Caudem Couffonem dla wydawnictwa Caractères przygotowuje serię Cahiers latins. Razem z Jacques’em Darras i Jean–Yves’em Reuzeau powołał do życia czasopismo literackie „Inuits dans la jungle”. Laureat nagród Prix Ruteboef, Prix Tony Bourg, Prix Servais (dwukrotnie), Louis Montalo, Batty Weber. W 2003 r. za całokształt twórczości otrzymał we Francji Grand Prix d’automne de la Société des gens de lettres oraz Prix Mallarmé za tom poetycki L’étrange langue. W 2011 r. za całokształt twórczości uhonorowano go luksemburską Nagrodą Państwową. Kilkukrotnie odwiedził Polskę, gdzie miał kilka wieczorów autorskich (m. in. w ramach Czas Poetów – Poezja w Czasie Kryzysu, Lublin 2012, i Ars Cameralis, Katowice 2017).
Wawrzyniec Brzozowski
Wawrzyniec Brzozowski (ur. 1953 r. w Krakowie) – historyk i krytyk sztuki, tłumacz literatury francuskiej. Przełożył m.in. O sztuce oraz sposobach usidlenia kierownika działu w celu upomnienia się o podwyżkę oraz Życie instrukcja obsługi Georgesa Pereca (za tę ostatnią otrzymał Nagrodę „Literatury na Świecie“), Pamiętnik na trzy głosy Tereski Torrès, Ormianie. Historia zapomnianego ludobójstwa Yves’a Ternona, Odette i inne historie miłosne, Intrygantki oraz Napój Miłosny Erica Emmanuela Schmitta, Georges Perec Claude’a Burgelina, Gdy Europa mówiła po francusku Marca Fumaroli, Pisma olimpijskie Pierre’a de Coubertina (w przygotowaniu), W cieniu rozkwitających dziewcząt Marcela Prousta (w przygotowaniu).
Fot. Anna Chmielarz
