Siergiej Stratanowski

Siergiej Stratanowski, Rosja. Przekład: Adam Pomorski

Graffiti

Tom Graffiti w siedmiu rozdziałach łączy jak zwykle u tego poety gorzko ironiczne wiersze i notatki poetyckie, odsyłające w swej ułamkowości do wielkomiejskich ulicznych graffiti, a ukazujące sceptyczny obraz współczesnej świadomości rosyjskiego „szarego człowieka” w całej grozie mentalnego absurdu wiecznie żywego dziedzictwa epoki totalitaryzmu i ludobójstwa. Również niemal diariuszowe miniatury i migawki liryczne pojawiają się tu w infernalnym anturażu codzienności. W obliczu wzbierającego szo­winistycznego amoku i lawiny propagandowego kłamstwa, fałszujących większość przyjętych dotąd w Rosji form publicznego dyskursu i ewokowanych systemów wartości, głos Stratanowskiego zachowuje godną podziwu duchową suwerenność, ton uczciwości i niezłomności indywidualnego charakteru, których sfałszować się nie da.

Książka dostępna na terytoria.com.pl oraz w Instytucie Kultury Miejskiej (Długi Targ 39/40, Gdańsk).

O wierszach S. Stratanowskiego na portalu Szuflada.net

O poecie

Siergiej Stratanowski

Poeta, krytyk literacki. Urodził się w Leningradzie w 1944 r. Ukończył filologię rosyjską na Uniwersytecie Leningradzkim w 1968 r. Młodszy tylko o cztery lata od Josifa Brodskiego, był jednym z głównych przedstawicieli tzw. kultury nieoficjalnej, w Polsce zwanej samizdatem – jako poeta, a jednocześnie filozof i ideolog tego środowiska. Lata 1968-1973 to pierwszy intensywny okres pracy poetyckiej Stratanowskiego. Był jednym z głównych autorów samizdatowych czasopism: „37”, „Czasy”, „Siewiernaja Poczta”, w których prócz wierszy publikował również recenzje i artykuły krytycznoliterackie. Po likwidacji tych tytułów stworzył wraz z Kiriłłem Butyrinem podziemne czasopismo literackie i społeczno-filozoficzne „Obwodnyj Kanał”, które ukazywało się regularnie do końca lat 80. Był członkiem zarządu Klubu-81, tworzonego przez ok. 70 autorów literatury nieoficjalnej z Leningradu.
Rozgłos za granicą przyniósł Stratanowskiemu albumowy almanach „Apołłon – 77” (Paryż, 1977 r.), w którym Michaił Szemiakin zamieścił jego wiersze; odtąd utwory poety na stałe goszczą w czasopismach i almanachach emigracyjnych. Około 40 jego wierszy zamieścił Konstantin Kuzminski w swojej wydanej w USA pięciotomowej antologii poezji nieoficjalnej.
Jest laureatem wielu nagród, m.in. Carskosielskiej Nagrody Artystycznej, Nagrody im. Borisa Pasternaka, Nagrody im. Mikołaja Gogola, Nagrody im. Andrieja Biełego, Nagrody im. Giuseppe Carducciego, Nagrody VIII Międzynarodowego Biennale Poetów „Żywa legenda” w Moskwie. Jest członkiem Związku Pisarzy Sankt-Petersburga, Rosyjskiego PEN Clubu, stypendystą Fundacji im. Josifa Brodskiego. Jego twórczość przekładano m.in. na polski i włoski.
Siergiej Stratanowski, wierny swoim ideałom, zachowuje niezłomną postawę polityczną. Potępił obie zbrodnicze wojny w Czeczeni, inwazję na Gruzję w 2008 r., agresywną politykę putinowskiej Rosji wobec krajów bałtyckich, a także ostatnio agresję przeciw Ukrainie, aneksję Krymu i najazd na Donbas. Tej postawie daje wyraz publicznie, również w sprawie polskiej – w wypowiedzi po upublicznieniu w Internecie filmu Katyń Andrzeja Wajdy. W 2002 r. poeta wziął udział w Festiwalu Czesława Miłosza w Krakowie.

Siergiej Stratanowski jest nominowany do Nagrody Europejski Poeta Wolności za tomik Graffiti z 2011 roku.

O tłumaczu

Adam Pomorski

Krytyk literacki, eseista, poeta, tłumacz literatury pięknej z rosyjskiego, niemieckiego, angielskiego, białoruskiego i ukraińskiego. Przekładał takich znamienitych pisarzy jak Fiodor Dostojewski, Thomas Stearns Eliot, Johann Wolfgang von Goethe, Reiner Maria Rilke. Od 2010 r. jest prezesem polskiego oddziału PEN Clubu. Pracę tłumacza zaczął w latach 70. XX wieku od literatury rosyjskiej. Jest laureatem wielu nagród, m.in. Nagrody Stowarzyszenia Tłumaczy Polskich, Nagrody PEN Clubu, Nagrody Ministra Kultury. Zasiada w jury Nagrody Mediów Publicznych w dziedzinie literatury pięknej COGITO.