Dumitru Crudu
Dumitru Crudu, Mołdawia. tłum. Jakub Kornhauser i Joanna Kornaś-Warwas
Fałszywy Dymitr
Projekt poetycki Dumitru Crudu to nowoczesna sielanka, a raczej marzenie o sielance, z nią – muzą, kochanką, czasem erotyczną zabawką – w roli głównej. W tej poezji z pozoru nic się nie dzieje, jej bohater przypatruje się karaluchom i motylom, pasie świnie i… pisze o tym wiersze – ale w tym niedzianiu się głęboko wybrzmiewa samotność i potrzeba bliskości z drugim człowiekiem. Dymitr – alter ego autora lub jego krzywe odbicie – naszkicowany jest prymitywistyczną kreską, do szczęścia potrzeba mu niewiele. Po lekturze kilkudziesięciu wierszy o Dymitrze, który snuje się po pustych pokojach swojego życia, mamy go szczerze dość, a nasza irytacja idzie w parze z podziwem i zazdrością, bo jakiej odwagi potrzeba, by nic nie robić i jeszcze się tym chwalić. Warto zaprzyjaźnić się z Dymitrem – antybohaterem w czasach, gdy nadrzędną wartością jest pragmatyzm.
Wybór wierszy
O poecie
Dumitru Crudu, (ur. 1967) – piszący po rumuńsku mołdawski poeta, prozaik, dramatopisarz, krytyk literacki, autor książek dla dzieci. Urodził się niedaleko Ungheni, studiował w Kiszyniowie, Tbilisi, skąd uszedł przed wojną domową na początku lat 90., a następnie w Braszowie i Sybinie. Mieszka w Kiszyniowie.
Zadebiutował tomem wierszy Falsul Dimitrie w 1994 roku. Od tamtej pory wydał prawie trzydzieści książek: tomów wierszy, powieści i dramatów, za które otrzymał wiele nagród literackich w Mołdawii, Rumunii i w innych krajach. Ostatnio wydał zbiór prozy Moartea unei veveriţe (2017). Tłumaczony na kilkanaście języków (na polski dotychczas nie).
W 1998 roku współtworzył poetycki nurt fracturism, nawołujący do opisywania codziennego życia, nonkonformizmu i nieufności wobec mód i konwencji literackich. Fałszywy Dimitr jest wydaną w 2014 roku autorską antologią poezji Dumitru Crudu, zawierającą wiersze z pięciu tomów, utwory juwenilne, rozproszone i wcześniej niepublikowane.
O tłumaczach
Jakub Kornhauser (ur. 1984) – literaturoznawca, poeta, eseista, tłumacz, krytyk literacki, edytor. Współzałożyciel i pracownik Ośrodka Badań nad Awangardą przy Wydziale Polonistyki UJ, adiunkt na Wydziale Filologicznym UJ. Zajmuje się teorią i historią awangardy, poezją polską, francuską i rumuńską. Tłumaczy z francuskiego, rumuńskiego i serbskiego; zredagował m.in. tom Głuchy brudnopis. Antologia manifestów awangard Europy Środkowej (2014).
W 2017 roku ukażą się w jego przekładach prozy Gherasima Luki i poezja Miroljuba Todorovicia. Współpracownik Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie, felietonista „Gazety Wyborczej”, redaktor m.in. serii wydawniczej awangarda/rewizje w Wydawnictwie UJ. Autor i redaktor kilkunastu książek. Ostatnio wydał monografię Awangarda. Strajki, zakłócenia, deformacje (2017). Za tom poematów prozą Drożdżownia otrzymał w 2015 roku Nagrodę Poetycką im. Wisławy Szymborskiej. Tłumaczony na kilkanaście języków. Urodził się i mieszka w Krakowie.
Joanna Kornaś-Warwas, tłumaczka i lektorka języka rumuńskiego. Ukończyła filologię rumuńską na Uniwersytecie Jagiellońskim. Tłumaczy z zamiłowania literaturę piękną. Jest autorką przekładów najbardziej cenionych pisarzy rumuńskich takich jak: Max Blecher, Mircea Cărtărescu, Dan Lungu, Ioan Es. Pop, Varujan Vosganian. Laureatka Nagrody Literackiej Miasta Gdańska Europejski Poeta Wolności za przekład tomu wierszy Moja ojczyzna A4 Any Blandiany (2016) oraz Literackiej Nagrody Europy Środkowej „Angelus” za przekład Księgi szeptów Varujana Vosganiana (2016). W 2017 roku została uhonorowana przez rumuńskie czasopismo kulturalno-literackie „Observator cultural” Nagrodą dla Tłumacza za wybitne osiągnięcia w dziedzinie przekładu literatury rumuńskiej na język obcy.