Europejski Poeta Wolności 2016
Czwarta edycja Festiwalu Europejski Poeta Wolności odbyła się w Gdańsku w dniach 17 – 19 marca 2016 r. To były trzy dni spotkań z europejską poezją na najwyższym poziomie, debaty z udziałem literackich autorytetów, krytyczne rozmowy o przekładzie poezji oraz gala wręczenia Nagrody Literackiej Miasta Gdańska.
Laureatka
Nagrodę zdobyła rumuńska poetka Ana Blandiana oraz jej tłumaczka Joanna Kornaś-Warwas. Festiwal zakończył się w Gdańskim Teatrze Szekspirowskim galą wyreżyserowaną przez Pawła Passiniego „Słowa skrzydlate. Bukiet piór”.
Gośćmi Festiwalu byli, m.in.: D.A. Powell, Olga Tokarczuk, Stefan Chwin, Tadeusz Dąbrowski, Agnieszka Wolny-Hamkało, Karol Maliszewski, Piotr Śliwiński, Grzegorz Jankowicz, Jacek Denhel, Ryszard Krynicki, Jacek Podsiadło, Andrzej Kopacki, Marcin Wicha, Przemysław Dębowski i Anna Pol.
Ana Blandiana – Właściwie Otilia Valeria Coman Rusan. Poetka, eseistka, tłumaczka i działaczka społeczna. Urodziła się w 1942 r. Timişoarze. Blandiana zadebiutowała w 1959 r. na łamach dziennika „Tribuna”. W 1967 r. ukończyła filologię na Uniwersytecie w Klużu. Przed rewolucją z 1989 była słynną dysydentką i obrończynią praw człowieka. Miała odwagę sprzeciwiać się bezpośrednio Ceauşescu w oświadczeniach publicznych i wywiadach udzielanych dla radia Wolna Europa oraz zagranicznej prasy. W związku z jej zaangażowaniem politycznym jej twórczość była zakazana w Rumunii w latach 1959-1964, 1985 i 1988-1989. W grudniu 1989 r. Blandiana uczestniczyła w udanym powstaniu przeciwko reżimowi Nicolae Ceaușescu. Weszła w skład Tymczasowej Rady Frontu Ocalenia Narodowego, jednak złożyła rezygnację 29 stycznia 1990 r. na znak protestu przeciwko konfiskacie rewolucji rumuńskiej przez siły antydemokratyczne. Wraz z Romulusem Rusanem zainicjowała i stworzyła pod egidą Rady Europy Memorialul Victimelor Comunismului şi al Rezistenţei – muzeum pamięci ofiar komunizmu w Sighet z ośrodkiem badawczym, który organizuje co roku konferencje, sesje naukowe i wystawy na temat zjawisk totalitarnych.
Blandiana jest autorką 25 tomików wierszy. Tematyka jej poezji obejmuje kwestie egzystencjalne, duchowe i zmysłowe aż po społeczno-polityczne komentarze dotyczące spraw kobiet. Oprócz poezji, dzięki której jest najbardziej znana, wydała kilka powieści oraz tomów krytyki politycznej i społecznej. Twórczość Blandiany jest tłumaczona na co najmniej 24 języki obce, co czyni ją najbardziej rozpoznawalną ambasadorką rumuńskiej literatury na świecie.
Jest laureatką wielu nagród i wyróżnień literackich, m.in. Nagrody Związku Pisarzy Rumuńskich za poezję (1969 r.), Nagrody Akademii Rumuńskiej za poezję (1970 r.), Nagrody Stowarzyszenia Pisarzy Rumuńskich w Bukareszcie za prozę (1982 r.), Nagrody im. Herdera (1982 r. i 1988 r.), Nagrody „Opera Omnia” (2001 r.) i Nagrody Vilenica (2002 r.).
Ana Blandiana jest nominowana do Nagrody Europejski Poeta Wolności za tomik Patra mea A4 (Moja ojczyzna A4) z 2010 r. W 2014 r. tom ukazał się w przekładzie na język hiszpański (Mi patria A4, Pretextos, Valencia) i angielski (My Native Land A4, Bloodaxe, Hexham).
fot. Bogna Kociumbas
Do Nagrody nominowane były tomy siedmiu poetów z siedmiu krajów europejskich. W przekładzie na język polski ukazały się po raz pierwszy. Poznaj wiersze i sylwetki poetów oraz ich tłumaczy nominowanych do Nagrody Europejski Poeta Wolności w 2016 roku. Seria Europejskiego Poety Wolności dostępna jest do nabycia w Instytucie Kultury Miejskiej (Długi Targ 39/40 w Gdańsku) oraz na stronie wydawnictwa terytoria.com.pl
