Home » Europejski Poeta Wolności 2022

Europejski Poeta Wolności 2022

9-11 czerwca 2022 roku w Gdańsku po raz siódmy odbył się unikatowy w skali kraju festiwal literatury: Europejski Poeta Wolności celebruje współczesną poezję kontynentu, umożliwia polskiej publiczności spotkanie z jej twórcami i kieruje uwagę na kwestie istotne dla kształtu i rozwoju poezji. Co dwa lata Międzynarodowy Festiwal Literatury Europejski Poeta Wolności zaprasza do Gdańska na spotkania, rozmowy, warsztaty i projekty artystyczne. Podczas festiwalu odbyła się również gala wręczenia Nagrody Literackiej Miasta Gdańska.

Laureatów wybiera Jury w składzie: Anna Czekanowicz, Krzysztof Czyżewski – przewodniczący, Paweł Huelle, Zbigniew Mikołejko, Stanisław Rosiek, Anda Rottenberg, Beata Stasińska, Olga Tokarczuk oraz niegłosujący sekretarz jury Andrzej Jagodziński.

W tej edycji Jury zdecydowało się przyznać dwie różnorzędne nagrody, którymi uhonorowane zostały Marianna Kijanowska (Ukraina) i Luljeta Lleshanaku (Albania). Osobne laury trafiają do tłumaczy poetek, Adama Pomorskiego i Doroty Horodyskiej.

Laureatki

„Już na początku obrad, podczas pierwszej prezentacji swoich wyborów, wszyscy Jurorzy i Jurorki jednogłośnie wskazali, że dwie z przedstawionych książek: »Babi Jar. Na głosy« ukraińskiej poetki Marianny Kijanowskiej w przekładzie Adama Pomorskiego i »Woda i węgiel« Luljety Lleshanaku, poetki albańskiej, w przekładzie Doroty Horodyskiej, postawiły ich w niezwykłej sytuacji, która nie pozwala na wskazanie do Nagrody jednego z dwóch przedstawionych tomów”, czytamy w uzasadnieniu wyboru Jury.

Po kilkugodzinnych obradach i dyskusji zogniskowanej wokół obu tomów, Jurorki i Jurorzy ponownie jednogłośnie stwierdzili, że „sytuują tomy Kijanowskiej i Lleshanaku jako dwa równoważne, dopełniające się i tak samo mistrzowskie dokonania poetyckie”. Werdykt Jury został przedstawiony Prezydent Gdańska Aleksandrze Dulkiewicz, która wyraziła zgodę na przyznanie dwóch równorzędnych nagród.

Marianna Kijanowska (ur. 1973) – poetka, tłumaczka, autorka szkiców literackich i prozy artystycznej. Należy do pokolenia, które twórczość literacką podjęło w latach 90., w ponownie niepodległej Ukrainie. We Lwowie aktywnie działała w powstałym w 1996 roku Stowarzyszeniu Pisarzy Ukrainy, należy również do Ukraińskiego PEN Clubu. W 2003 roku przebywała w Warszawie jako stypendystka programu GAUDE POLONIA, uczestniczyła w festiwalach literackich i akcjach artystycznych w Polsce. Zabłysła jako tłumaczka wirtuozerskimi przekładami wierszy dla dzieci Tuwima i znakomitymi, nowatorskimi translacjami Leśmiana. Oprócz licznych publikacji prasowych – w tym stałej rubryki Nowa Literatura Polska w gazecie „Kurjer Krywbasu” – ogłosiła drukiem osobne tomy przekładów z polskich poetów współczesnych (m.in. Eugeniusza Tkaczyszyna-Dyckiego i Adama Wiedemanna). Jej dzieło translatorskie wieńczy – bagatela – przekład Dziadów Mickiewicza. Sama wydała dotąd dwanaście tomów poezji (w tym tom wierszy zebranych). Ostatni, Babi Jar. Na głosy (2017), w lutym 2020 roku przyniósł autorce Nagrodę im. Tarasa Szewczenki, najwyższą Nagrodę Państwową Ukrainy.

Luljeta Lleshanaku (ur. 1968) – poetka, dziennikarka, tłumaczka, autorka scenariuszy. Ukończyła filologię albańską na Uniwersytecie w Tiranie. Od 1994 roku opublikowała osiem tomików wierszy w języku albańskim. Jej twórczość publikowana była w Austrii, Chorwacji, Francji, Hiszpanii, Polsce, Stanach Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii i Włoszech. W ramach drugiej edycji EPW w 2011 roku ukazał się w Polsce jej zbiór Dzieci natury [Femijët e natyrës; tłum. Dorota Horodyska]. Lleshanaku jest laureatką kilku nagród literackich, m.in.: Crystal Vilenice (2009) – nagroda Międzynarodowego Festiwalu Literackiego w Słowenii; Srebrne Pióro (2000) – najwyższe albańskie wyróżnienie literackie przyznane przez Ministerstwo Kultury; Autor Roku (2013) – nagroda Targów Książki w Tiranie; albańska nagroda Kult (2013); Autor Roku: Poezja (2013) – nagroda Targów Książki w Prisztinie; PEN Albania (2016). Luljeta Lleshanaku pełni obecnie funkcję dyrektora ds. Badań w Instytucie Badań nad Zbrodniami i Konsekwencjami Komunizmu w Tiranie. Prowadzi także wykłady w Akademii Filmu i Multimediów Marubi w Tiranie.

Nominacje 2022

Anja Zag Golob

Anja Zag Golob, Słowenia.
Marlena Gruda i Miłosz Biedrzycki

Petr Hruška

Petr Hruška, Czechy.
Dorota Dobrew i Franciszek Nastulczyk

Kateryna Kałytko

Kateryna Kałytko, Ukraina.
Aneta Kamińska

Marianna Kijanowska

Marianna Kijanowska, Ukraina.
Adam Pomorski

Luljeta Lleshanaku

Luljeta Lleshanaku, Albania.
Dorota Horodyska

Artykuły

Galerie

Aktualności

Po Festiwalu…

Sieć VERSOPOLIS

Międzynarodowa Sieć Miast Schronienia ICORN

Festiwalowe kompendium wiedzy (nie)zbędnej

Księgarnia Festiwalowa Marpress

Tomy tegorocznej edycji EPW

Obrady Jury Nagrody

Zapowiedź Festiwalu